इनव्हिट ट्रस्टचे भांडवल बाजारात आगमन.....
पायाभूत सुविधांच्या विकास जलद गतीने व्हावा आणि त्यासाठी लागणारे मोठ्या प्रमाणातील भांडवल अल्प खर्चात आणि कमी वेळात उपलब्ध व्हावे.यासाठी 'इनव्हिट 'या माध्यमातून भांडवल गोळा करावे आणि ते समभाग म्हणून धरले जावेत.असे रिझर्व बँकेने सूचवले होते या प्रकारची व्यवस्था ऑस्ट्रेलिया आणि थायलंड मध्ये उत्तम प्रकारे राबवली जाते.यास अनुसरून भारतात यासाठी कोणती नियमावली असावी यावर बरेच विचार मंथन झाले.हे एक समभाग आणि कर्जरोखे यांचे मिश्रण आहे. यामध्ये जरी ते भाग बाजारात सूचीबद्ध झाले तरी समभागाप्रमाने मोठ्या प्रमाणात भांडवलवृद्धी होणार नाही.जरी ते कर्जरोख्यासारखे असले तरी त्यावर ठराविक व्याज आणि मूद्दल रकमेची हमी नाही.आयकर नियमाप्रमाणे यावर मिळणारा लाभांश करमुक्त असेल परंतु विक्री करून नफा झाल्यास तीन वर्षांच्या आतील नफा अल्प मुदतीचा असेल व तीन वर्षे पूर्ण झाल्यावर दीर्घ कालीन भांडवली नफा समजण्यात येईल.समभागाप्रमाणे तो करमुक्त असणार नाही. पुरस्कृत करणाऱ्या कंपनीचा यात 25% सहभाग भांडवली सहभाग असेल.या ट्रस्ट ची किमान मालमत्ता 500 कोटी असेल आणि एका वेळी बाजारामधून किमान 2500 कोटी रुपये जमा केले जातील.आशा विविध अटी लावून सेबीने त्यास परवानगी दिली आहे.या विषयाचा2013 पासून सखोल अभ्यास करून अशा ट्रस्ट ची कार्यपद्धती कशी असावी याची नियमावली बनवली असून यामधे बँका ,म्यूचुअल फंड (मालमत्तेच्या 5%पर्यत ),कंपन्या आणि मोठे गुंतवणूदार याना त्यात गुंतवणूक करू देण्याची परवानगी दिली आहे. मोठ्या वैयक्तिक गुंतवणूकदारास किमान 10 लाख व इतर संस्थात्मक गुंतवणूक दारांना 1 कोटी गुंतवणूक करावी लागेल.पारंभिक विक्री करताना 20 वैयक्तिक मोठे गुंतवणूकदार आणि 5 संस्थात्मक गुंतवणूकदार यात सहभागी असावेत अशी अट टाकण्यात आहे.सध्या छोट्या गुंतवणूकदाराना यामधून वगळण्यात आले आहे.कंपनीकडे जमा उत्पन्नातील 90%उत्पन्न 3 महिन्यातून एकदा भागधारकाना वाटणे बंधनकारक आहे. गुंतवणुकदाराना करमुक्त लाभांश मिळेल.या ट्रस्टना डीवीडेंड वरील करातून वगळण्यात आले आहे.या सर्व प्रक्रियेवर सेबीचे नियंत्रण असून हे व्यवहार पूर्णपणे पारदर्शक असतील. गुंतवणूकदाराना हे भाग दुय्यम बाजारात नोंदणी झाल्यावर विकता येतील परंतु त्याचा विक्रीयोग्य खरेदी विक्री संच 5 लाख रुपयांच्या पटीत असेल.साहजिकच असा एक लॉट घेणे हे सामान्य गुंतवणूकदाराच्या आवाक्याबाहेरचे असेल.उच्च उत्पन्नधारकाना दीर्घ काळ सातत्याने चांगला उतारा मिळण्याची शक्यता असल्याने त्यांच्या दृष्टीने ही एक नवी संधी उपलब्ध झाली आहे.
आशा प्रकारच्या पहिल्या इनव्हीट ट्रस्टचे ,आई आर बी इनव्हिट ट्रस्ट आगमन बाजारात झाले असून त्याची प्रारंभिक भाग विक्री 3मे ते 5मे 2017 या कालावधीत होईल.आई आर बी इनफ्रास्ट्रक्चर डेवलपमेंट ली हे त्याचे पुरस्कर्ते आहेत.त्यांनी आपल्या 20 विविध चालू योजनांपैकी 6रस्ता वहातूक योजना ट्रस्ट कडे हस्तांतरित केल्या आहेत.त्याचे मूल्यमापन करून या ट्रस्टचे 10 रूपये दर्शनी मूल्याचे समभाग 100 ते 102 या पट्यात विक्रीसाठी उपलब्ध आहेत किमान 10 हजार (बाजारमूल्य 10लाख 20हजार)व नंतर 5 हजार समभागाचे चे पटीत शेअरसाठी मागणी करावी लागेल. 4300 कोटी पेक्षा जास्त रुपये या प्रारंभीक विक्रीतून जमा होतील असा अंदाज आहे. नेहमीच्या समभाग विक्रीच्या बुक बिल्डिंग पध्दतीने ही सर्व प्रक्रिया पार पडेल.त्यामुळे कंपनीचे सध्या चालू असलेले मंजूरी मिळालेले सहा रस्त्यांच्या बांधणी प्रकल्पातील कर्जवरील व्याजाचा खर्च 2%कमी होईल तर टोलचे माध्यमातून जमा झालेली रक्कम वाटली गेल्याने गुंतवणूकीवर 12%नफा आणि 20%फायदा होऊ शकेल असा प्राथमिक अंदाज आहे.अजून काही योजना ट्रस्टकडे हस्तांतरित होण्याची शक्यता आहे.या समभाग विक्रीस नामवंत मूल्यांकन कंपनीनी (credit reatings agency) AAA हे उच्च मानांकन दिले आहे.बी एस सी आणि एन एस सी यानी हे समभाग खरेदी विक्रीसाठी तत्वता मान्यता दिली असून बी एस सी थेट अ गटातील शेअर मध्ये त्याचा सामावेश करणार आहे.अजून दोन ट्रस्टचे भांडवलविक्रीचे प्रस्ताव सेबीचे विचाराधीन आहेत.या माध्यमातून कोणाचा कसा आणि किती फायदा होईल ते येणारा काळ ठरवेल. त्यावरून भविष्यात किरकोळ गुंतवणूकदाराना यात भाग घेण्याची संधी कदाचीत प्राप्त होऊ शकेल.
उदय पिंगळे
('इनव्हिट'या नव्याने येऊ घातलेल्या गुंतवणूक साधनाची ओळख व्हावी म्हणून हा लेख लिहिला असून यामध्ये खूप मोठी रक्कम गुंतवावी लागेल. जोखीमही भरपूर असल्याने यासंबंधीचा निर्णय आपल्या सल्लागाराशी चर्चा करून घ्यावा.)
ही माहिती जास्तीत जास्त लोकांपर्यंत पोहोचण्यासाठी वरील लेख श्रेयनामासह प्रसारित करण्याची परवानगी आहे !
https://udaypingales.blogspot.in/?m=1
https://www.facebook.com/pingaleuday/
पायाभूत सुविधांच्या विकास जलद गतीने व्हावा आणि त्यासाठी लागणारे मोठ्या प्रमाणातील भांडवल अल्प खर्चात आणि कमी वेळात उपलब्ध व्हावे.यासाठी 'इनव्हिट 'या माध्यमातून भांडवल गोळा करावे आणि ते समभाग म्हणून धरले जावेत.असे रिझर्व बँकेने सूचवले होते या प्रकारची व्यवस्था ऑस्ट्रेलिया आणि थायलंड मध्ये उत्तम प्रकारे राबवली जाते.यास अनुसरून भारतात यासाठी कोणती नियमावली असावी यावर बरेच विचार मंथन झाले.हे एक समभाग आणि कर्जरोखे यांचे मिश्रण आहे. यामध्ये जरी ते भाग बाजारात सूचीबद्ध झाले तरी समभागाप्रमाने मोठ्या प्रमाणात भांडवलवृद्धी होणार नाही.जरी ते कर्जरोख्यासारखे असले तरी त्यावर ठराविक व्याज आणि मूद्दल रकमेची हमी नाही.आयकर नियमाप्रमाणे यावर मिळणारा लाभांश करमुक्त असेल परंतु विक्री करून नफा झाल्यास तीन वर्षांच्या आतील नफा अल्प मुदतीचा असेल व तीन वर्षे पूर्ण झाल्यावर दीर्घ कालीन भांडवली नफा समजण्यात येईल.समभागाप्रमाणे तो करमुक्त असणार नाही. पुरस्कृत करणाऱ्या कंपनीचा यात 25% सहभाग भांडवली सहभाग असेल.या ट्रस्ट ची किमान मालमत्ता 500 कोटी असेल आणि एका वेळी बाजारामधून किमान 2500 कोटी रुपये जमा केले जातील.आशा विविध अटी लावून सेबीने त्यास परवानगी दिली आहे.या विषयाचा2013 पासून सखोल अभ्यास करून अशा ट्रस्ट ची कार्यपद्धती कशी असावी याची नियमावली बनवली असून यामधे बँका ,म्यूचुअल फंड (मालमत्तेच्या 5%पर्यत ),कंपन्या आणि मोठे गुंतवणूदार याना त्यात गुंतवणूक करू देण्याची परवानगी दिली आहे. मोठ्या वैयक्तिक गुंतवणूकदारास किमान 10 लाख व इतर संस्थात्मक गुंतवणूक दारांना 1 कोटी गुंतवणूक करावी लागेल.पारंभिक विक्री करताना 20 वैयक्तिक मोठे गुंतवणूकदार आणि 5 संस्थात्मक गुंतवणूकदार यात सहभागी असावेत अशी अट टाकण्यात आहे.सध्या छोट्या गुंतवणूकदाराना यामधून वगळण्यात आले आहे.कंपनीकडे जमा उत्पन्नातील 90%उत्पन्न 3 महिन्यातून एकदा भागधारकाना वाटणे बंधनकारक आहे. गुंतवणुकदाराना करमुक्त लाभांश मिळेल.या ट्रस्टना डीवीडेंड वरील करातून वगळण्यात आले आहे.या सर्व प्रक्रियेवर सेबीचे नियंत्रण असून हे व्यवहार पूर्णपणे पारदर्शक असतील. गुंतवणूकदाराना हे भाग दुय्यम बाजारात नोंदणी झाल्यावर विकता येतील परंतु त्याचा विक्रीयोग्य खरेदी विक्री संच 5 लाख रुपयांच्या पटीत असेल.साहजिकच असा एक लॉट घेणे हे सामान्य गुंतवणूकदाराच्या आवाक्याबाहेरचे असेल.उच्च उत्पन्नधारकाना दीर्घ काळ सातत्याने चांगला उतारा मिळण्याची शक्यता असल्याने त्यांच्या दृष्टीने ही एक नवी संधी उपलब्ध झाली आहे.
आशा प्रकारच्या पहिल्या इनव्हीट ट्रस्टचे ,आई आर बी इनव्हिट ट्रस्ट आगमन बाजारात झाले असून त्याची प्रारंभिक भाग विक्री 3मे ते 5मे 2017 या कालावधीत होईल.आई आर बी इनफ्रास्ट्रक्चर डेवलपमेंट ली हे त्याचे पुरस्कर्ते आहेत.त्यांनी आपल्या 20 विविध चालू योजनांपैकी 6रस्ता वहातूक योजना ट्रस्ट कडे हस्तांतरित केल्या आहेत.त्याचे मूल्यमापन करून या ट्रस्टचे 10 रूपये दर्शनी मूल्याचे समभाग 100 ते 102 या पट्यात विक्रीसाठी उपलब्ध आहेत किमान 10 हजार (बाजारमूल्य 10लाख 20हजार)व नंतर 5 हजार समभागाचे चे पटीत शेअरसाठी मागणी करावी लागेल. 4300 कोटी पेक्षा जास्त रुपये या प्रारंभीक विक्रीतून जमा होतील असा अंदाज आहे. नेहमीच्या समभाग विक्रीच्या बुक बिल्डिंग पध्दतीने ही सर्व प्रक्रिया पार पडेल.त्यामुळे कंपनीचे सध्या चालू असलेले मंजूरी मिळालेले सहा रस्त्यांच्या बांधणी प्रकल्पातील कर्जवरील व्याजाचा खर्च 2%कमी होईल तर टोलचे माध्यमातून जमा झालेली रक्कम वाटली गेल्याने गुंतवणूकीवर 12%नफा आणि 20%फायदा होऊ शकेल असा प्राथमिक अंदाज आहे.अजून काही योजना ट्रस्टकडे हस्तांतरित होण्याची शक्यता आहे.या समभाग विक्रीस नामवंत मूल्यांकन कंपनीनी (credit reatings agency) AAA हे उच्च मानांकन दिले आहे.बी एस सी आणि एन एस सी यानी हे समभाग खरेदी विक्रीसाठी तत्वता मान्यता दिली असून बी एस सी थेट अ गटातील शेअर मध्ये त्याचा सामावेश करणार आहे.अजून दोन ट्रस्टचे भांडवलविक्रीचे प्रस्ताव सेबीचे विचाराधीन आहेत.या माध्यमातून कोणाचा कसा आणि किती फायदा होईल ते येणारा काळ ठरवेल. त्यावरून भविष्यात किरकोळ गुंतवणूकदाराना यात भाग घेण्याची संधी कदाचीत प्राप्त होऊ शकेल.
उदय पिंगळे
('इनव्हिट'या नव्याने येऊ घातलेल्या गुंतवणूक साधनाची ओळख व्हावी म्हणून हा लेख लिहिला असून यामध्ये खूप मोठी रक्कम गुंतवावी लागेल. जोखीमही भरपूर असल्याने यासंबंधीचा निर्णय आपल्या सल्लागाराशी चर्चा करून घ्यावा.)
ही माहिती जास्तीत जास्त लोकांपर्यंत पोहोचण्यासाठी वरील लेख श्रेयनामासह प्रसारित करण्याची परवानगी आहे !
https://udaypingales.blogspot.in/?m=1
https://www.facebook.com/pingaleuday/
No comments:
Post a Comment